To, co najważniejsze. Nasz subiektywny przegląd osiągnięć naukowych minionego roku
4 stycznia 2022, 17:45Nowy gatunek człowieka, polska mumia w ciąży, regeneracja (niemal) całego ciała czy pierwszy lot śmigłowcem na innej planecie to przykłady nielicznych fascynujących badań i osiągnięć naukowych, o których poinformowaliśmy w minionym roku. Oto nasz subiektywny wybór tego, co najbardziej interesujące i najważniejsze w nauce 2021. Dla zainteresowanych bardziej szczegółowym poznaniem tematu publikujemy odnośniki do naszych oryginalnych informacji.
Mamy pierwszy genom Y. pestis z epicentrum pierwszej udokumentowanej pandemii
2 września 2025, 08:38Po raz pierwszy udało się zdobyć genetyczny dowód na występowanie Dżumy Justyniana – pierwszej odnotowanej pandemii w historii ludzkości – tam, gdzie się rozpoczęła, we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. Odkrycia dokonali naukowcy z University of South Florida we współpracy z kolegami z University of Sydney, CSIR-Indian Institute of Chemical Biology w Kalkucie oraz Florida Atlantic University. Ich badania uzupełniają ważne luki w rozumieniu pandemii. Dotychczas bowiem wszelkie dowody genetyczne pochodziły z Europy Zachodniej, z terenów odległych od epicentrum pandemii.
To nie woda, ale gleba życia
10 lipca 2009, 12:34Gleba z Wyspy Wielkanocnej zawiera pewien grzybobójczy związek – rapamycynę (sirolimus) - wydłużający życie myszy w średnim wieku nawet o 28-38%. Gdyby to przełożyć na ludzi, to przy założeniu, że poradzimy też sobie z chorobami serca i nowotworami, moglibyśmy się stać prawdziwymi matuzalemami.
Epidemia i utrata habitatów zagrażają płazom
1 czerwca 2011, 11:06Na całym świecie gwałtownie pogarsza się sytuacja płazów. Zwierzęta te stoją obecnie przed dwoma olbrzymimi zagrożeniami - utratą habitatów i epidemią chytridiomycosis. To śmiertelna choroba powodowana przez grzyba z gatunku Batrachochytrium dendrobatidis. Niestety, jak dowiadujemy się z najnowszego numeru PNAS, epidemią najbardziej zagrożone są dziewicze habitaty.
Do przetrwania gatunku wystarczy mniej osobników
13 marca 2013, 12:28Badania nad zagrożonym gatunkiem żółwia dowodzą, że do przetrwania gatunku wystarczy znacznie mniej osobników, niż dotychczas sądzono. Obecnie uważa się, że granicą, poniżej której gatunek nie jest w stanie przetrwać, jest istnienie 5000 dorosłych osobników.
Spór o szczelinowanie trwa w najlepsze
1 kwietnia 2015, 11:01Najnowsze analizy dotyczące szczelinowania hydraulicznego i jakości wody pitnej sugerują, że szczelinowanie nie ma znaczącego wpływu na zanieczyszczenie wody metanem. Ich wyniki są sprzeczne z wnioskami, jakie wyciągnięto podczas głośnych badań z roku 2011 i 2013
Młode samice i samce fok szarych inaczej szlifują swoje umiejętności
15 listopada 2017, 06:22Ucząc się polować i żerować, młode samce i samice foki szarej (Halichoerus grypus) bardzo różnie się zachowują.
Muzyka... upośledza kreatywność
27 lutego 2019, 11:47Popularny pogląd mówi, że słuchanie muzyki zwiększa kreatywność. Jednak badania przeprowadzone przez psychologów z brytyjskich University of Central Lancashire, Lancaster University oraz szwedzkiego Uniwersytetu w Gavle pokazują, że wpływ muzyki na kreatywność jest negatywny.
Ludzie często wolą ból od wysiłku umysłowego
11 grudnia 2020, 11:42Fraza „myślenie nie boli” właśnie nabrała dosłownego znaczenia. Grupa kanadyjskich naukowców przeprowadziła niedawno eksperyment, który wykazał, że ludzie często wolą poddać się fizycznemu bólowi niż wykonać złożone zadanie umysłowe. I to dosłownie – badani mieli do wyboru ból albo myślenie.
Naukowcy stworzyli idealną sałatkę dla astronautów
17 marca 2023, 16:06Międzynarodowy zespół naukowy stworzył idealną sałatkę dla astronautów – jest ona optymalna pod względem odżywczym i zawiera składniki, które można wyhodować na pokładzie pojazdu kosmicznego. W stworzeniu sałatki pomógł model komputerowy, któremu dostarczono danych z badań NASA dotyczących codziennego zapotrzebowania astronautów na składniki odżywcze.
